Omurgasiz Hayvanlar

Sirt bölümlerinde sinir ipligi ve omurgalari yoktur.

a. Süngerler:
Doku olusumu görülmez tatli ve tuzlu sularda yasarlar.Hayvanlarin en basit yapili olanlaridir.Gercek olarak doku,organ ve sistemleri yoktur.Fakat hücreleri arasinda is bölümü vardir.Eseysiz ve eseyli üreme görülür.

Genel özellikleri:
1-En ilkel çok hücreli hayvanlardir.
2-Tatli ve tuzlu sularda yasarlar
3-Sesil (Hareket edmezler.) canlilardir.
4-Vücudlari iki deri tabakasindan olusmustur. a)Ektoderm b)Endoderm
5-Dokusal olusum yoktur. Vücut oldukça basittir.
6-Eseyli ve eseysiz (tomurcuklanarak:gemula) üreyebilirler.
7-Vücudlarinda organik ve inorganik artiklardan olusmus iç iskelet vardir.
8-Vücudlari porlarla kaplidir. Beslenmesini porlardan giren su ile tasinan besinlerle saglar.
9-Solunum ve bosaltimi derileriyle(Vücud yüzeyi )yaparlar.

b. Sölenterler:
Iki sirali doku farklilasmasi görülür. Dista yakici kapsülleri bulunur. Deniz anasi hidra mercanlar. Vücutlarinda tek açiklik bulunur.Bu açiklik hem agiz hemde anüs görevi yapar.Ilk defa sinir agi seklinde sinir sistemi gelismistir.Eseysiz veya eseyli olarak ürerler.Ör: Deniz anasi ,mercan,hidra.

Genel özellikleri:

1-Tatli ve tuzlu sularda yasarlar.
2-Vücudu iki deri tabakasindan olusmustur (Ektoderm ve endoderm).
3-Üremeleri eseyli ve eseysiz(Tomurcuklanma) olur
4-Bazilarinda döl almasi (Metagenez) görülür.
5-Tek açiklikla disa açilan sindirim bosluklari vardir.
6-Hem hücre içi hem hücre disi sindirim vardir.
7-Sesil ve aktif hareketli olanlar vardir.
8-Diffüz(Agis) sinir sistemine sahiptirler.
9-Hücreleri ( kas ,sinir epitel vb.) farklilasmistir
10-Solunum ve bosaltimlarini derileri ile yaparlar.

c. Yassi solucanlar:

Vücutlarinda tek aciklik bulunur. Sindirim sistemleri tam olarak gelismemistir. Çogu parazit olarak yasar. Bu canlilarda ilk kez bas gangliyonu gelismistir.Ör:Planarya,tenya,karaçiger kelebegi.

1-Ilk üç deri tabakasina (Endoderm,mezoderm,ektoderm) sahip canlilardir.
2-Ilk sistemlesme bu canlilarda görülür.(Sinir , bosaltim vb.)
3-Tek açikligi bulunan sindirimleri sistemleri vardir. Bu sistem ayni zamanda dolasim sistemi olarakta görev yapar.
4-Yüksek rejenarasyon yetenekleri vardir ve üremeyle (Vegetatif üreme) sonuçlanir
5-Serbest ve parazit yasayanlari vardir.
6-Bosaltim organlari pronefridyumlardir.

d.Yuvarlak solucanlar:

Sindirim sistemlerinde agiz ve anüs olmak üzere iki ayri açikliklari vardir.Bir kismi sularda ve topraklarda serbest olarak yasarlar.Bir kismi ise hayvanlarda ve bitkilerde parazit olarak yasarlar.

1-Ilk sindirim sisteminde iki açiklik(Agiz ve anüs) bu canlilarda görülür.
2-Serbest ve parazit yasayanlari vardir.
3-Üreme,sinir ve bosaltim sistemleri gelismis solunum ve dolasim sistemleri yoktur.
4-Eseyli ürerler ve ayri eseylidirler

e.Halkali solucanlar:

Kapali dolasim sistemine sahiptirler.Sindirim kanali özel bölmelere ayrilmistir.Deri solunumu yaparlar(Alinan O2 deriden kilcallara geçer).Rejenarasyon yetenekleri fazladir.Bölünerek çogalabilirler.Ör:Toprak solucani,sülük.

1-Ilk kapali dolasim bu canlilarda görülür.
2-Solunum deri ile yapilir.
3-Vücudu halkalardan olusmustur.
4-Sindirim sistemleri farkli görev yapan organlardan olusur.
5-Bosaltim organlari nefridyumlardir.
6-Çogu hermafrodittir.

f. Yumusakçalar:

Solungaç solunumu yaparlar bazilari kabukludur. Salyangoz midye ahtapod mürekkep baligi. Bir kisminda açik,bir kisminda ise kapali kan dolasimi görülür.Vücut yüzeyi,solungaç veya akciger solunumu yaparlar.Karin bölgesinde kasli ayaklari bulunur,ayaklar hareketi saglar. Bazilarinda kabuk bulunur(Ör:Midye ,istiridye.). Ör:Ahtapot, salyangoz, midye ,istiridye, mürekkep baligi,sümüklü böcek.

Genel özellikleri:
1-Suda ve karada yasarlar.
2-Suda yasayanlar solungaç karada yasayanlar kitapsi akcigerlerle solunum yaparlar.
3-Karindan bacaklarla hareket ederler.
4-Bazilarinda evcik bulunur.(Dis iskelet ödevi görür.)
5-Açik dolas sistemi vardir.
6-Genelde eseyli ürerler.Bazi türler hermafrodittir.(Bir canlida hem erkek hem disi organlar bulunur ve kendi) kendini dölleyebilir.
7-Bosaltim nefridyumlar la saglanir.
8- Duyu organlari gelismistir

g. Eklembacaklilar:

Protein,yag ve CACO3 ten olusan dis iskeletleri vardir.Zaman zaman iskeletlerini degistirirler.Açik kan dolasimina sahiptirler. Mlpighi tüpleri ile bosaltim yaparlar.Eseyli olarak ürerler.canlilar içerisinde en fazla türe sahip gruptur.
Dört grupta incelenirler:

1)Kabuklular:

Tatli sularda ve denizlerde yasarlar.Solungaç solunumu yaparlar.ör: Yengeç, karides, istakoz,dafnia(su piresi).

Genel özellikleri:

1-Vücudlari sert bir kabukla örtülüdür.
2-Vücudlari segmentlerden olusmustur.
3-Suda yasarlar.
4-Açik dolasim vardir.
5-Eklemli üyelere(Hareket organlarina ) sahiptirler.
6-Bosaltim maksilla bezlerle yapilir
7-Solungaç solunumu yaparlar.
8-Sindirim sistemleri geliskin ve salgi bezleri içerir.

2)Aracnidler:

Ör:Örümcek,akrep,kene

Genel özellikleri.

1-Solunum trake ve bazi türlerde kitapsi akcigerlerle yapilir.
6-Bosaltim malpighi tüpleri ile yapilir.
2-Açik dolasim vardir.
7-Sindirim sistemleri geliskindir
3-Karada yasarlar.
8-Ip merdiven sinir sistemi görülür.
4-Vücudlari bas ve gögüsten olusur.
5-Dört çift eklemli bacaklari vardir.

3)Çok ayaklilar:

Ör: Çiyan ve kirk ayak.

Genel özellikleri:

1-Eklemli bacaklari oldukça çoktur.
5-Bosaltim malpighi tüpleri ile yapilir.
2-Vücud segmentlerden olusmustur.
6-Solunum trakelerle yapilir
3-Vücud bas ve gövdeden olusmustur.
4-Karada ve nemli yerlerde yasarlar.
4)Böçekler:

Üç çift bacaga, iki çift kanada sahiptirler. Açik dolasim sistemine sahiptirler. Trake solunumu yaparlar.Malpighi tüpleri ile bosaltim yaparlar. Bosaltim ürünü olarak ürik asit ataralar. Eseyli olarak ürerler. Baskalasim (metamorfoz) görülür. Ör: Karinca, ari, çekirge, bit, pire, kelebek, sinek.
Döllenmis yumurta Larva Pupa(Evçik)