EHEBÝNFO - OMURGALILAR(9.SINIF-BİYOLOJİ)

Omurgali hayvanlar

Omurga ve iç iskelet bulunur. Kapali dolasim görülür. Ayri eseyli canlilardir.

Genel özellikleri:

1-Dokusal özellikte iç iskelet(Omurga) tasirlar.
2-Eseyli ürerler.
3-Kapali dolasima sahiptirler.
4-Hepside holojoik beslenir.
5-Geliskin sinir sistemine ve duyu organlarina sahiptirler.
6-Solungaç , akciger ve deri solunumu görülür.
7-Su ve kara yasamina uymus siniflar vardir.
8-Bosaltim organlari böbreklerdir.
9-Sadece kurbagalarda ileri metamorfoz görülür.

a. Baliklar:

Iskeletlerine göre kikirdakli ve kemikli olmak üzere iki büyük grubu vardir. Dis döllenme ile ürerler kalpleri iki odalidir. Vucutlarinda temiz kan dolasir. Solungaç solunumu yaparlar.

Genel özellikleri:

1-Yumurta ile ürereler
2-Derileri pullarla kaplidir
3-Yüzerek hareket ederler
4-Kalpleri 2 odaciklidir
5-Degisken vücud isili canlilardir
6-Solungaç solunumu yaparlar
7-Suda yasarlar

b. Kurbagalar:

Larval dönemde solungaç ergin dönemde akciger ve deri solunumu yaparlar. Kalpleri üç odalidir. Vucutta karisik kan dolasir. Sogukkanlidirlar.

Genel özellikleri:

1-Yumurta ile ürereler
2-Derileri çiplaktir
3-Yüzerek ve yürüyerek hareket ederler
4-Larva döneminde suda yasarlar,ergin dönemde suya bagli karada yasarler
5- Larva döneminde solungaç ergin dönemde akciger ve deri solunumu yaparlar.
6-Kalpleri 3 odaciklidir
7-Degisken vücud isili canlilardir
c. Sürüngenler:

Akciger solunumu yaparlar sogukkanlidirlar. Timsah disinda hepsinin kalbi üç odaciklidir.

Genel özellikleri:

1-Yumurta ile ürerler
2-Derileri plaklarla kaplidir
3-Sürünerek hareket ederler (Suda yüzerek hareket ederler.)
4-Karada veya suya bagli karada yasarlar
5-Akciger solunumu yaparlar
6-Kalpleri 3-4 odaciklidir
7-Degisken vücud isili canlilardir

d. Kuslar:

Sicak kanlidirlar. Kalpleri dört odaciklidir. Akcigerlere ek hava keseleri ve kanat uçlarinda hava bosluklari bulunur.

Genel özellikleri:

1-Yumurta ile ürerler
2-Derileri tüylerle kaplidir
3-Uçarak hareket ederler
4-Karada yasarlar
5-Akciger solunumu yaparlar
6-Kalpleri 4 odaciklidir
7-Degismez vücud isili canlilardir

e. Memeliler:
Sicak kanlidirlar disilerinde süt bezleri bulunur.

Genel özellikleri:

1-Dogurarak ürerler
2-Derileri killarla kaplidir
3-Karada veya suda yasarlar
4-Yürüyerek,uçarak ve ya yüzerek hareket ederler
5-Akciger solunumu yaparlar
6-Kalplerei 4 odaciklidir
7-Degismez vücud isili canlilardir

Memelileri diger canlilardan ayiran özllikler:

-Kalpleri 4 gözlüdür.
-Bütün memelilerde dogan yavrular süt ile beslenir.
-Ter ve yag bezleri vardir.
-Vücutda killarin bulunmasi.
-Kulak kepçesi.
-Alyuvarin çekirdeksiz olmasi.
-Yavrularini dogurmasi.
-Yavrularini sütle beslemesi.
-Diafram kasi bulundurma.
-Akçigerlerin alveollü olmasi.

Memeliler 3 ?e ayrilir:
A-)Gagali memeliler:

Gagali kirpi(Platipus) ,yumurtlarlar.Yumurtadan çikanlar sütle beslenir.

B-)Keseli memeli:

Kanguru ,kesei ayi,kesede sütle beslenir.

C-)Plasentali(Göbek bagi) memeli:

Yavrularini ana karnindaki plasenta ile beslerler.

Gagali memelilerde bol vitellüslu yumurta ile vücut disina atilan embriyo gelisimini vücut disinda tamamlayip anneden süt emerek bir süre beslenir.Keselilerde ise yavrular keseye tirmanarak süt ile beslenir.Gagali ve keseli memelilerde plasenta yoktur.

Vücut büyüklügü
Not=Memeli hayvanlarda vücut büyüklügü Ile hizi arasindaki iliskinin grafigi.
Metabolizma hizi; Vücut büyüklügü azaldikça metabolizma hizlanir.